Sübutu müşkül olan MƏNƏVİ ZƏRƏR – Kimlər təzminat ala BİLƏR?

Elə bir dönəmdə yaşayırıq ki, haqsız mənəvi zərbədən və zərərdən qaçmaq mümkün deyil. Mənəvi zərər görəndə isə onu kompensasiya etmək mümkün olmur. Çünki mənəvi zərərin sübutu üçün maddi sübut tələb olunur. Ona görə də əksər vaxt insanlar mənəvi zərərlərini kompensasiya etdirə bilmirlər.

Bəs, hansı halda mənəvi zərərə görə konpensasiya tələb edə bilərik?

Suala Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının üzvü Fariz Namazlı aydınlıq gətirib. O, Bizim.Media-ya açıqlamasında bildirib ki, məhkəmə praktikasında daha çox insanların şərəf və ləyaqətinin və ya işgüzar nüfuzunun ləkələnməsi ilə bağlı mübahisələr olur və bu mübahisələr nəticəsində həmin şəxslər mənəvi əvəzinin ödənilməsini tələb edirlər:

"Eyni zamanda, həkim səhvi nəticəsində şəxs öz sağlamlığını itirirsə və ya yaxın qohumunu itirirsə, mənəvi iztirab və sarsıntı keçirir. Bunun əvəzində o məhkəməyə müraciət edərək dəymiş mənəvi zərərin əvəzinin ödənilməsini tələb edir. Eyni zamanda şəxs bəraət alırsa, qanunsuz həbsdə saxlanılmasına görə məhkəmələrdə iddia qaldırır. Bu kimi hallarda mənəvi zərərin əvəzi olaraq kompensasiya təyin olunur".

Müsahibimiz qeyd edib ki, bəzi hallarda mənəvi ziyanla bağlı iddialar məhkəmə tərəfindən rədd edilir:

"Məsələn, hansısa müqavilə bağlanır, müqavilənin nəticəsində şəxs iddia edir ki, mənə mənəvi zərər dəyib. Burada bəzən elə olur ki, məhkəmə mənəvi zərərin ödənilməsi ilə bağlı qətnamə qəbul etmir, iddianı rədd edir və göstərir ki, şəxs mənəvi zərəri sübut edə bilməyib.

Çünki qanunvericiliyin tələbinə görə, şəxs ona dəymiş mənəvi zərəri sübut etməlidir ki, həqiqətən də o bu və ya digər qanunsuz hərəkət nəticəsində onda mənfi dəyişikliklər baş verib, mənəvi əzab çəkib.

Amma müəyyən istisna hallar var. Məsələn, şəxs bəraət alırsa, aydın olur ki, həmin şəxs 1 il ərzində qanunsuz olaraq həbsdə saxlanılıb. Bu onun həm daxilində mənfi reaksiyalara səbəb olur, həm iş yerindən, həm ailə münasibətlərindən məhrum olur, uzun müddət qapalı şəraitdə qalır. Təbii ki, belə olan halda kompensasiya ödənilməsi mütləq şərtdir".

Surxay Atakişiyev, Bizim.Media