"Hər insan potensial cinayətkardır"

Son illər Azərbaycanda soyğunçuluq cinayətlərinin sayı sürətlə artmaqdadır. Bugünlərdə DİN-nin rəsmi açıqlamasında da ötən illə müqayisədə bu il soyğunçuluğun 7% artdığı ilə bağlı konkret statistika yer alıb ki, bu da ciddi narahatlıqla qarşılanmaqdadır.

Maraqlıdır, soyğunçuluq cinayətlərinin artmasının insanların sosial vəziyyəti, maddi təminat səviyyəsi ilə bağlılığı varmı? İnsanın cinayətkara çevrilməsi hansı psixoloji amillərlə bağlıdır? Ümumiyyətlə, bir insanı cinayətkara çevirən nədir?

Bununla bağlı Moderator.az saytı və "Hürriyyət" qəzetinə açıqlama verən Pozitiv Psixoloji Mərkəzin rəhbəri, praktik psixoloq Arzu Müzəffərova hesab edir ki, əslində hər bir insan potensial cinayətkardır. Lakin ruh və xarakter etibari ilə cinayətkar olmaq tamamilə fərqli bir şeydir:

“Həyatda yaşamaq kimin üçünsə asan, kimin üçünsə çox çətin olur. İnsanları ayıran iki fərq var - uğur qazananlar və uğursuzlar. Dünyaya gəlişimizdən hər bir insan yaşadığı travmalarla böyüyür. Hər kəs bunu təsdiq edə bilər. Bəs niyə bu aldığımız travmalar ya bizi uçuruma, ya da uğura aparır? Demək, hər şey verdiyimiz qərara çox bağlıdır.
Uğur qazananlar həyatda öz güvəni yuksək, həyata bağlı, gələcəyini gözəl görmək istəyənlərdir. Uğursuzluğu isə özgüvəni aşağı, pessimist, çətinliklərə dözümü olmayanlardı.
İnsan oğlu dünyaya sevgiylə göz açır. Ana sevgisiylə böyüyür . Özümüz dərk etdikdə isə həyatda baş verənlərə diqqətlə baxsaq, nə olub bitdiyini görsək, ən azından cətinliklərə
immuntetimiz olar .
İnsan həyatda başına nə gələcəyini bilmir. Ölümü görə - görə , bilə-bilə yaşayırıq. Hər an hər hansı bir situasiyayla rastlaşırıq. Bu situasiyalara cinayət də daxildir. Cinayətkar insan
həyatında ən ağır həyat tərzini yaşayır. Cinayəti hər bir insan törədə bilər. Hər an düşdüyün situasiyada bu hallara rast gələ bilərsən. Amma həqiqətən cinayətkar olmaq -
bu tam başqa mövzudur”x9d.
A.Müzəffərovanın qənaətincə, hər bir cinayətkarın öz hekayəsi olduğu kimi, hər insanı cinayətə sövq edən səbəblər də fərqlidir:

“Hər bir cinayətkarın fərqli - fərqli hekayəsi var. Buna yaşadığı çətinliklər, qəsdən xəsarət, paxıllıq, düşmənçilik və.s . kimi hallar daxildir. Cinayətkar özünü
mudafiə etməklə də ola bilərsən. Hər bir insanın öz doğruları var. Cinayət törətdikdə isə son qərarı hakim verir. Bu isə bir həyat boyu etdiyin əməllərə verilən cəza olur. Cinayət
törətmək yüngül, ağır olsa da, cinayəti tötədən insanın həyatında elə iz buraxır ki, bunu onların gözlərində görmək olur. Peşimanam kəliməsi isə onlarin həyatina damğa olur. Çünki
peşmançılıq duyğusu qədər ağır duyğu yoxdur . Hər dəfə yada düşür, əldən isə heç bir şey gəlmir. Peşmançılıq hər zaman səni izləyir. Bu isə dəhşətdir”x9d.

Seymur Əliyev