Azərbaycanın ucqar kəndlərində yerləşən məktəblərdə şagird sayının azlığı məsələsi müzakirə olunur. Bəzi məktəblərdə ümumilikdə 13-15 şagird təhsil alır. Belə olduqda siniflər komplektləşdirilir. Hətta bir neçə ildir ki, yaxın ərazilərdə yerləşən məktəblərin şagirdləri bir məktəbə cəlb olunaraq dərslərini davam etdirirlər, şagirdlər dövlət vəsaiti hesabına digər, yaxınlıqdakı məktəbə daşınırlar.
Bir neçə gün öncə Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev müsahibəsində deyib ki, şagird sayı az olan məktəblərdə təhsil distant formada keçiriləcək.
Azərbaycanda distant təhsil 2020-ci il koronavirus pandemiyası zamanı tətbiq olundu. Həm ilk olduğu üçün, həm də kəndlərdə internet sürətli olmadığı üçün bu dərslər effektiv deyildi. Həmçinin, bəzi şagirdlərin bundan yararlanmaq üçün uyğun avadanlıqları da yox idi. Ona görə də gələn ildən distant təhsilə keçid bəzi narahatlıqlar yaradıb.
Birinci, az sayda şagird deyəndə təxminən bir məktəbdə, bir sinifdə nə qədər şagird sayı nəzərdə tutulur?
İkinci məsələ isə şagirdlərin sosiallaşması məsələsidir. Kənd məktəblərində əlavə idman meydançalrı, klublar, dərnəklər olmadığı üçün kənd uşaqlarının bir-biri ilə səmərəli vaxt keçirəcəkləri yeganə məkan məktəbdir.
Bəs bu qərar kənddə yaşayan uşaqların asosiallaşmasına gətirib çıxarmayacaqmı?
Mövzu barədə Bizim.Media-ya danışan təhsil sahəsi üzrə ekspert Elçin Əfəndi deyib ki, məktəblərdə məhz distant təhsilə keçid məsələsi optimallaşma və rasionallaşma qərarının icrasından doğan bir faktordur:
“Hazırda bizim elə ucqar kəndlərimiz var ki, orda siniflərdə bəzi hallarda heç şagird yoxdur. Məsələn, 4-cü sinifdə şagird yoxdur, 5-ci sinifdə cəmi 2 şagird var. İbtidai siniflər üzrə cəmi 4-5 şagird var. Belə olan halda orda texniki işçilər, pedaqoji heyət və rəhbərliyi və s. bunlar dövlət büdcəsində daha çox maliyyə itkisinə gətirib çıxarır.
Ona görə də optimallaşdırma qərarı qəbul olunduğu üçün növbəti tədris ilindən etibarən həmin kateqoriyaya aid olan təhsil müəssisələrində dərslərin distant formada keçirilməsi nəzərdə tutulur. Burda birləşdirmə prosesi həyata keçirilir.
Tutaq ki, yaxın ərazilərdə bir və ya iki məktəb bir ünvana birləşdirilir və dərslər orda tədris olunur. Burda şagirdlərin ünvana daşınmaları narahatlıq yaratdığı üçün artıq belə qərara alınır ki, həmin şagirdlər distant formada dərsə qoşulsunlar”.
Onun sözlərinə görə, ola bilər ki, şagirdlər konkret təhsil müəssisəsinin özünə dərsə gedirlər, sadəcə, auditoriyada əyləşib distant formada dərsə qoşulurlar:
“Yəni evdən birbaşa deyil, hansısa təhsil müəssisəsindən qoşulma mümkündür.
Şagirdlərin asosial olmasına gəldikdə isə təbii ki, burda bir şagird yanında bir və ya iki sinif yoldaşı varsa, bu daha çox asosial vəziyyət yaradır. Amma distant təhsildə şagird həmin təhsildən faydalanan bir neçə şagirdlə ünsiyyət qurur, hardasa onun sosiallaşmasına təkan vermiş olur. Amma kənara çıxmaq, gəzmək, dünyagörüşü və bu kimi amillərə bu, müəyyən qədər öz təsirini göstərəcək”.
Günay Şahmar, Bizim.Media