1 yanvar 2026-cı ildən 15 ildən artıq müddətdə istehsal olunan avtobuslar müntəzəm marşrutda istifadə olunmayacaq. Bununla bağlı Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin Kollegiyası "Avtomobil nəqliyyatı xidməti haqqında müqavilənin bağlanılması üçün müntəzəm marşrutlar üzrə avtomobil nəqliyyatı xidməti göstərəcək avtomobil nəqliyyatı vasitələrinə dair tələblər"i təsdiqləyib.
Qərara əsasən müntəzəm marşrutlarda işləyəcək avtobuslara müəyyən tələblər qoyulacaq. Bura avtomobilin indiyədək olan yürüşü və istehsal tarixi, nağdsız ödəniş imkanı qurğusu, sərnişin sayma qurğusu və sair olmalıdır.
Qərara əsasən, bu tələblər Bakı, Sumqayıt, Gəncə, Naxçıvan, Xankəndi şəhərlərinin, Abşeron, Ağdam, Şuşa, Laçın rayonlarının inzibati ərazilərində avtomobil nəqliyyatı vasitələri ilə müntəzəm sərnişin daşınmalarını həyata keçirən daşıyıcılarla avtomobil nəqliyyatı xidməti haqqında müqavilənin bağlanılması üçün müntəzəm marşrutlar üzrə avtomobil nəqliyyatı xidməti göstərəcək avtomobil nəqliyyatı vasitələrinə dair tələbləri müəyyən edir.
Bəs qərarın bu qədər qısa zamanda icrası mümkündürmü?
Mövzu ilə bağlı fikirlərini Bizim.Media ilə bölüşən Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli deyir ki, bu qərarın icrası institusional baxımdan real görünmür:
“Əgər söhbət doğrudan da 15 yaşdan yuxarı avtomobillərin 1 yanvar 2026-cı ildən istismardan çıxarılmasından gedirsə, bu qərarın həm iqtisadi, həm sosial, həm də texniki baxımdan bu qədər qısa müddətdə icrası mümkün deyil. Azərbaycanda avtomobil parkının böyük hissəsi 15 yaşdan köhnə olduğu üçün belə addım milyonlarla insanı birbaşa təsir edər, yeni və işlənmiş avtomobillərin qiymətlərini kəskin şəkildə artırar və iqtisadi yükü xüsusilə orta və aşağı gəlirli ailələrin üzərinə qoyar.
Dövlət strukturlarının bu qədər böyük miqyaslı dəyişiklik üçün tələb olunan qeydiyyat, utilizasiya və nəqliyyat infrastrukturunu bir ilə hazırlaması da real deyil. Bundan başqa, ictimai nəqliyyat sistemi hələ ki, belə kütləvi keçidi kompensasiya edəcək səviyyədə inkişaf etməyib.
Dünyada oxşar məhdudiyyətlər adətən 5-10 illik mərhələli planlarla, yaş limiti tədricən aşağı salınmaqla və vətəndaşlara maddi stimullar ayrılmaqla həyata keçirilir. Buna görə də bu qərarın göstərilən müddət ərzində gerçəkləşməsi praktik baxımdan mümkün sayılmır”.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media