Əmtəə bazarlarında son günlərdə müşahidə olunan dəyişikliklər fonunda düyü qiymətləri də artım meyli göstərməyə başlayıb.
Hazırda düyünün bir sentneri (100 funt) 13.7750 ABŞ dollarına satılır, bu isə gün ərzində 0.0400 dollar və ya 0.29% artım deməkdir.
Bazarın həftəlik göstəricilərinə nəzər saldıqda qiymətlərdə 0.92% artım qeydə alınıb. Aylıq bazada isə 9.07%-lik ciddi bir bahalaşma müşahidə olunur ki, bu da düyüyə olan tələbatın artması və təklifin nisbi sabitliyi ilə izah oluna bilər. Lakin ilin əvvəlindən bu yana düyü qiymətində ümumilikdə 1.78% azalma baş versə də, illik müqayisədə 24.11%-lik ciddi ucuzlaşma bazarda müəyyən qeyri-sabitliyi işarə edir.
Bu azalmalar əsasən qlobal ixracatçılar olan ölkələrdə — xüsusilə Hindistan və Vyetnamda hava şəraiti səbəbilə məhsuldarlıq dəyişkənliyi ilə əlaqələndirilir. Digər tərəfdən, bəzi regionlarda yerli tələbin artması qiymətlərin sabit qalmasına yardım edir.
Qısa müddətli artım trendləri bazarda marağın da artdığını göstərir. Bununla belə, uzunmüddətli göstəricilər investorlar və idxalçılar üçün müəyyən ehtiyatlılıq siqnalı verir. İlin ikinci yarısında iqlim və ticarət siyasətləri düyü bazarına daha çox təsir edə bilər.
Düyü qiymətləri necə dəyişəcək?
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli deyib ki, son 2 ildə düyü dünya bazarında dəyişkən qiymət mövqeləri göstərib:
“Məsələn, 2023-cü il dünya bazarında düyü bahalaşdı. Hətta Hindistan düyü ixracına kvota qoydu ki, daxili bazarda qiymətləri tənzimləyə bilsin. Ötən ilsə vəziyyət dəyişdi. Bütün ölkələrdə düyü istehsalı artdı.Hazırkı dəyişikliksə daha çox logistika problemi ilə bağlıdır. Bilirsiniz ki, hal-hazırda Hindistanla Pakistan arasında gərginlikdir. Bu gərginlik səbəbi ilə daşımalar da zəifləyir.
Üstəlik, İranda və Yaxın Şərqdə vəziyyət ürəkaçan deyil. Bütün bunlar da düyünün dünya bazarına çıxışını əngəlləyir. Yəni indiki bahalaşma məhsuldarlıqla bağlı deyil. Siyasi və hərbi gərginlik səbəbindən düyünün ixrac zənciri zədələnib. Ona görə də dünya bazarında düyü qıtlığı yaşanır. Bu müvəqqəti hal olsa da, qiymət artımına təkan verir. Beləcə, yaxın günlərdə ölkəmizdə də düyünün bahalaşması üçün zəmin yaranır”.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media
